Nawwiniskai

Prūsisks zirgs: 1000 m. istōrijas

Stan rēizan en leītawiskasmu festiwālju Mėnuo Juodaragis “Mēniks Kirsnāraggisks” Rāmans Pillawa laikāi lēkcijan ezze prūsiskan zirgan: Prūsų žirgas: 1000 metų istorijos “Prūsisks zirgs: 1000 m. istōrijas”. En lēkcijas pagaūsenju Rāmans gērdaui ezze zirgas perōniskan zentlisnan per wissans indo-eurōpinans. Tūls gērdautan ezze ēnkapans ēmperi sen zirgans: kaddan prūsai / aīstjai pagaūwa turītun “zirgiskans” ēnkapans — prawerru pazentlitun, kāi pa autōran prūsai nikaddan ni deginna zirgans, degginantei zmānins. Autōrs perwaidinna kōncentracijas stēisan “zirgiskan ēnkapan” be citāja krōnikins, kwēi papeisātan, kāi prūsai bāi aināi iz lāimaisins.
Dīgi bēi pawaidīntan biskin iz … Skaitātun tālis

Lāutas Pilligarbs: welsipēdai en archeolōgijas deīktu

Rikīwisks pilligarbs sēnts na Lāutas azzaras krāntan tēnti wīrta en poligōnan stēisan welsipēdenikan. Stwi pastāi zēistāi tūlan tramplīnai, “zeidāi” per jāsnan, pintjai per welsipēdans be t.t. Per stan kakīnslin na galwas suppjans jāu pastāi kaptan ērgi 10-30 cm.

Jāu tūlan kwei turrimai welsipēdiskans (anga moto-) lunkjans na pilligarbans: ppw.,  en Kwēdenawai, en Platugārbu (Nātangas Rāmawa), en Nauwūzas pilligarbu, adder stwi en Lāutas pilligarbu, sta arwiskai segēi debīkan engnessenjan – en pilligarbu ast zūrgi 40 – 50 welsipēdiskans objēktans. Mazīngi preistatīntun si, kāi en Kunnegsgarbu ast … Skaitātun tālis

Prūsas Etāri

Šandēinan jāu eraīns turri mazīngiskan ni tēr pagalbtwei numans — ka nika segītun, adder dīgi paplattintun prūsiskans zentlans en nūse swētu — enwaidīntun, kāi prūsiska kultūri gīwa be prūsai bēi be ast stwi

Tēt mes turrimai dwāi prūsiskans nurwikans: nurtwika “Prūsa” — glāubas grunts ast unikāls be ainunts prūsisks izwiddausenis, datītan 13-14 mm. Sta ast niwaīsts delīks stēisan rūkan, tikīntan iz linnan. “Pāustri” — auīmsenjas grunts ast delli warāi auīmsenjai iz Kāpans: zukenīkas buttan pastāi auīmtan ezze 1899 en Perwalkai. Prūsiskan nōpeisan “En saddu — pāustri, kwēi ast sads en pāustrei”. … Skaitātun tālis

Dabber aīns sags sen ērbans pastāi aupaltan en Sakkaimu

sags

Antars sāgs kawīds pastāi aupaltan ni wārai

En Kunnegsgarbu en Sakkaimu āntars sags stesse “Kunnegsgarbas mēstas gruntinikas” pastāi aupaltan. Prawerru gērdautun, kāi stawīdan pabilīsnan “sags stesse Kunnegsgarbas mēstas gruntinikas” dāi žūrnalistai en Raggan 2014. Subs sags ast leītan skārstiskan skrittan na kawīdan ast skaitāi sen ērbans, sīrzdau eraīnan stawīdan skaītan ast kittan skaītan sen skrīzjan — bilāi di, kāi sta ast “bōhemisks” anga “čekiskan”.
Prawerru preiminītun, kāi Kunnegsgarbas gruntiniks bēi kunnegs Otokārs II Pšemisls, kawīds en 1254m. enimmi pāwestas nadājan izpilnintun karregan prīki “pagānans prūsans”. … Skaitātun tālis

“Wandalismas” kliptan

Sakkjas 2 d. en Kunnegsgarbu prei Merūnas dwarran kīrsnan automōbiljan BMW sirzdau dēinan jāja spārts dīwai, izjāja iz pintin be enjāja en pamīntlan stēisan mackāliskan karjaūsnikan (stwen enkaptāi delli mackāliskai karjaūsnikai). Tēt ēst pastippan pamīntlan teinū pastāi pernaikīntan – krūwa stabāi sen emnins, lemtan garrjan.

Spārts simbōliskai segītan. Ikāigi aulemtā waīstis iz Merūnas dwarran. Spārtiskan, kawīdan mazzi pernaikīntun mackāliskan okupācijan. Simbōliska segisnā. Adder kliptan – ka reālai audāst si šandēinan prei niwidamīnan Merūnas dwarran.

Nawwa plattiki stesses Romowe Rikoito jāu perlazīnta

Šandēinan leītawiska perlazīntwi Dangus pawakēi, kāi naws albums stesse prūsiskas gruppis Romowe Rikoito jāu ast gattawan be perlazīntan.

Naws albums turri pabilīnsnan Undēina: Lanktā lānkina lunki līnku Aīstas Austjas. Subs albums anzrai sejja sen baltiskan be prūsiskan mitolōgijan:  Undēina ast  pints: māgisks, swēnts, krēiws. Na subban enrissenjan stesses plattikis ast dēiws Kaūks. Dīgi na plattikin mazīngi aupaltun pawīstins iz baltiskan be prūsiskan mitolōgijan, ppw. prūsiskai deiwāi, zentlāi, simbōljai, kliptinai nōpeisai sen prūsiskans litterans be tūlan kitawīdai. Klausīntjai “Undēinan” mes izpilninimai māgiskan pintegan pa tēntiskan wakkarai-baltiskan swētan. Pra stan … Skaitātun tālis

En Kunnegsgarbas muzēju tikka grazintinnis 1500 metāi wāran

Tēnti en Kunnegsrgarbas muzējas ekspōzicijai ast “nawwas” grazintinnis, tennas ast ni mazzāis 1500 metāi wāran. Maskōwitisks mēcens perlaīdi wissans ekspōnatans.

En kōlekcijai ast brōnziskas be sirabliskas fībulas be pakabīnlis, tennas pastāi dātitan zūrgi 5-7 mettasimtans. Ānkstais newīnjai iz pawīstins bēi en Kunnegsgarbas muzēju “Prussia-Museum”.

Prūsiskan bālgnan

Pragūbi jāu 6 metāi pa prūsiskas sirabliskas bālgnas auplsenjas, be Wassarinas 27 d. en Kunnegsgarbas muzēju stan bālgan pastāi prezintātan jaukummans zmānimans.

Tikrōmiskai būlai gērdautun, kāi sta ni ast subban bālgnan, adder wīngas kalsnā.

Wīngs pastāi aupaltan en 2008m. pra K. Skworcōwan, en Stantawai. Prawerru gērdautun, kāi stawīds aupalsenis ast spārts wertīngin: dabber nika palīgu ni bēi aupaltan.

Prūsiskas bālgnas wīngs sen ōrnamentan

Kalsnā sen ōrnamentans ast en skandināwisku stīlu, na tennan mazīngi widātun figūrins stēisan zwērin (kurws anga zirgs be pipellis), zmānin be geōmetriskan zentlan.

Subs K. Skworcōws mēri, … Skaitātun tālis

Ebkaīlinimai en Kalēndans be Nawwan Mettan

Stan māgiskan kēsman, mes kwaitēimai jūmans tūls māgiskans be prūsiskans pawīstins; turriti deiwūtans Kalāndans be nawwan mettan. Wissan ka jūs kwaitīlai mazzi jāu dīwai preipaltwei, swarewīngi ēitwei ni sen jāu waīstans pintins, adder teikātun swāise pintin.
Kittan mettan mes tēt dīgi kwaitēimai turītun tūls prūsiskans pawīstins stwi, be tālis kwaitēimai peisātun ezze prūsans be tenēisan gīwatan. Druwēimai, kāi nawwai zmānes wīrst pergūbusis be tēt dīgi erlaikālai nūse billan be kultūrin.

Deiwūtiskan kēsman!