Daniēlis Staššus

Kunsteniks be peisātajs Daniēlis Staššus (miksiskai Daniel Staschus) gimma en 1872 m pāljas 22 d. en Silakārcemas skrittei. En 1887–1894 m. studijja si en Kunnegsgarbas Kunstas akademījai. Ezze 1900 mettu tāns preilānkja prei Niddas kunstas kolōnījan. Ezze 1910 mettu buwinna en Kunnegsgarbu. Tāns teikāi garāinas grawjūrans, māisiskan en kawīdamans wīdimai Sembas be Kursjan Kāpan motīwans, Niddas pawīdans, witinnins en marrjai, zukenīkans be tenēisan dēlans. Tenesse grāfikin endēlina secesijas stīls, tēt dīgi japāniska garāinas grawjūras estētiki. Tenesse ēlis bildjāi turri palīguns motīwans, adder wissan pastāi segītan detāiliskais, izarwiskais – taūwais prei dabban.

En tenesse lāisku “Pa Kunnegsgarban” ast dwāi spārts waistāi dēlatajai BĀUKIS (BOWKE) be LJURBS (LORBAS). Skaitāimai prūsiskan humōran!

 BĀUKIS

Gīwa walns nikāi wisāi
Kunnegsgarbas bāukis šāi.
Dēininiskai tāns supnaūja,
Swentina be pintegaūja.
 
Bāukju dēlan ni padīnga,
Būt’ prei wūlakan tāns dīnga.
Rēizans ēit tenesmu wārgai,
Tāns segēi nika spārts dargai.



  LJURBS

Ik karwaūku kwei izpalla,
Prēi mans rēizans tēt preipalla,
Strāikai, dulkai audāst s’,
Stwen jāu Ljurbs tēt dīgi ast.



Stas lāisks “Pa Kunnegsgarban” pastāi peisāts dialektiskai. Stwi mes mazzimai ebtiktun waīstans Kunnegsgarbas dēlatajans (zukkaunikans prei Prēigaras appin, kaupikkins en Zukkan kāupu be t.t.), tēt dīgi widātun waīstans deīktans.

Kāigi kunsteniks Daniēlis Staššus tūls glaubāi Prūsiskan dabban, Kursjan Kāpans be marrjan. Ēmperi sen swāise gennan Pāulan (impresiōnistini Pāula Štaššus Fljōsi) tāns bēi peisāwuns be glaubāwuns lāiskan ezze Kursjan Kāpans.

Pāula be Daniēlis Staššus. Stebbula zemē, Kursjan Kāpas. Kunnegsgarbs, 1928 m.

Daniēlis Staššus. Burriskas witinnis. Zūrgi 1910 m.

Daniēlis Staššus. Burriskas witinnis. Zūrgi 1900 m.
Daniēlis Staššus. Burriskas witinnis. Zūrgi 1900 m.

Daniēlis Staššus. Witinni.

Daniēlis Staššus. Burriska witinni.
Daniēlis Staššus. Dwāi burriskas witinnis. Zūrgi 1900 m.

Daniēlis Staššus. Zukkaunikan kāims prei Kursjan marrjan. 1920 m.

Daniēlis Staššus. Witinnis prei Kursjan marrjan

Daniēlis Staššus. Niddas kapurna. 1920

Daniēlis Staššus. Prūsiska pawīda.

Daniēlis Staššus. Tautāspawida prei Kursjan marrjan.

Wārs malūns

Warāi butāi

Daniēlis Staššus. Assanis bētan.

Daniēlis Staššus. Garjāi prei appin.

Daniēlis Staššus. Garjāi.

Garjāi prei undan

Garjāi prei azzaran

Zēimiska appis pawīda sen garrjans

Zēimiska pawīda sen garrjans

Pjausē en Kāpamans

Zēimas bētan


Abazs sen kraīsan en Kāpamans, 1937 m.

Zukenīkinjas


Kursiskan kummetjan kāupan en Prūsai